Over OCD

OCS (obsessief-compulsieve stoornis) is een dwangstoornis. Ook wel bekend onder zijn Engelse benaming OCD (obsessive-compulsive disorder). Een dwangstoornis bestaat uit dwanggedachten (obsessies, ongewilde steeds terugkerende gedachten) en/of dwanghandelingen (compulsies, handelingen die men steeds wil herhalen) die heel aanwezig zijn in iemand zijn dagelijkse leven. Vaak weet men dat deze handelingen en gedachten niet nodig zijn, maar kunnen deze toch niet onderdrukt worden. De persoon is constant onrustig.

Oorzaken van OCD

Er is niet één specifieke oorzaak die aan de basis ligt. Vaak is het een combinatie van ingrijpende gebeurtenissen. Genetisch onderzoek suggereert een erfelijke aanleg als basis van OCS. Maar tot op heden heeft men nog geen genetisch defect gevonden dat verantwoordelijk is voor OCS. De mogelijke ingrijpende zaken kunnen zeer uiteenlopend zijn. Het hebben van veel stress of een traumatische gebeurtenis (vooral op jonge leeftijd), verhoogt de kans op het krijgen van OCS. Ook het opgroeien in een emotioneel onveilige omgeving met weinig aandacht voor gevoelens of juist overbezorgdheid kan een invloed hebben. Ook in een latere levensfase kan iets zoals ontslag, het verlies van een dierbare, lichamelijke veranderingen (bv. na zwangerschap),… OCS in de hand werken.

Kenmerken van OCD

Het is een problematiek die periodiek kan toe- of afnemen. Vaak begint het heel geleidelijk. Veel voorkomend is het willen ordenen en controleren. Als dit niet wordt uitgevoerd is er onrust en angst. Mensen met OCS zijn zich er van bewust van dat hun handelingen en gedachten door hun eigen geest gestuurd worden en niet door factoren van ‘buitenaf’. Ondanks dit bewustzijn blijft het controleren en stil liggen van deze handelingen heel moeilijk.

Combinatie van dwanggedachten en dwanghandelingen
Een lied dat door je hoofd blijft draaien
Overheerst je leven en dat van je omgeving
Dagelijkse en sociale bezigheden worden een last
Kleine stapjes zijn grote overwinningen

 

Gevolgen

OCD kan in verschillende mate voorkomen. Het kan je leven overheersen. Het constant bezig zijn met die gedachten en handelingen is tijdrovend en uiterst vermoeiend. Veel patiënten schamen zich voor die gedachten, maar worden er toch zo in meegenomen dat normaal functioneren niet meer mogelijk lijkt. Dagelijkse en sociale bezigheden worden een last. 

Als buitenstaander is het soms heel moeilijk om die handelingen en gedachten goed te begrijpen. Dit weegt dan op de relatie van de patiënt en met de omgeving.

 

Behandelingen

Als de dwangstoornis een te grote impact heeft zoek dan zeker hulp. Neemt contact op met uw huisarts. Hij kan u, indien nodig, doorverwijzen naar een psycholoog of psychiater. Neem zeker ook een kijkje op onze pagina ‘steun voor jou’ om wegwijs te raken in de professionele hulp. Hulp kan bestaan in de vorm van gedragstherapie, medicatie of een combinatie van beide. De meest voorkomende behandeling is gedragstherapie, hier gaat men uit van de gedachte dat je geen greep hebt op gedachten en gevoelens maar dat je je gedrag wel zelf kan bepalen. Als je erin slaagt je gedrag aan te passen, zullen gedachten en gevoelens op termijn volgen. Dergelijk traject gaat vaak met vallen en opstaan. Stap voor stap, want kleine stapjes zijn grote overwinningen. Reeds bij lichte vormen van OCS kan medicatie voorgeschreven door een arts verbetering bieden. Het wordt vaak aanvullend bij gedragstherapie gebruikt.